Yavaş virüs enfeksiyonu olarak sınıflandırılabilecek olan bu hastalık insanlarda; Kuru, Creutzfeldt-Jacob (C-D) ve Gertsmann-Straussler-Scheinker sendromu (GSS), koyun ve keçilerde; scrapie ve sığırlarda ise BSE (BOVINE SPONGIFORM ENCEPHALOPATHY) adı altında birbirine benzer bulgularla seyretmektedir. BSE; Sığırlarda davranış ve hareket sistem bozuklukları ile karakterizedir. ilerleyici sinir hücresi dejenerasyonu sonucu, sinir sisteminde mikroskobik olarak değerlendirilebilen sünger görünümüne yol açan öldürücü bir hastalıktır.
Etken
Etkenin virüs, virion veya prion olduğuna dair 3 farklı teori mevcuttur. virüs teoriye göre etken nukleik asitten ibarettir. Etrafında bir protein tabakası vardır. Gerek virüs gerekse virion teorisi yeterli belgeler sunamamaktadır. Prion (olağan dışı virüs)’lar ise en küçük viruslardan bile 100 defa daha küçük fiziksel ve kimyasal etkilere karşı oldukça dayanıklı, protein yapılardır.
Klinik bulgular
Klinik bulgu olarak hayvanda durgunluk, endişe, iştahsızlık, ve bakışları sabit bir noktaya yönelmesi, davranış bozuklukları söz konusudur. Kulaklar birbirinden bağımsız şekilde sağa sola hareket eder. Ayaklar biraz açık ve bel kamburdur. Hızlı yürütüldüğünde arka bacaklarda yalpalama olur, yürürken yan yana gider. Belirli kas gruplarını kapsayan kas kasılmaları 30 saniye kadar devam eder, daha sonra başka bir kas grubuna atlar. Yürürken baş ve boyun hafifçe yana doğru dönük durur. Dudaklar yana çekilebilir, burunda kaşınma hissi vardır. Arka bacaklarda hareketlerin bariz olarak azaldığı görülür, beton zeminlerde kayarlar. Hayvanların süt verimi düşer ve bu hastalık boyunca azalmaya devam eder .BSE bulguları ketozis, bakır eksikliği, listeriosis ve kuduz ile benzerlikler gösterir. Klinik şüphede göz önünde bulundurulmalıdır.
Hastalık genellikle 2-11 yaş arasındaki sığırlarda görülmektedir. Hastalığın inkübasyon süresinin 22 ayla 15 yıl arasında olduğu tahmin edilmektedir. Hastalık tanımlandıktan sonra 3 hafta ile 8 ay içerisinde ölümle sonuçlanır. BSE’de etken antikor oluşturmamaktadır bu nedenle kesin teşhis postmortal olasıdır.
Etler hakkında
Halk sağlığı söz konusu olduğu ve insan sağlığı üzerinde varsayımlarla hareket edilemeyeceği için hastalık teşhisi konulan ve hastalık bulaşması şüpheli hayvanların tümünün imha edilmesi gerekmektedir.
HSZY. (Sığırların Süngerimsi Beyin Hastalığı)
Madde 124- laboratuar raporuna bağlı olarak sığırlarda BSE hastalığı tespit edildiğinde hayvan sağlık zabıtası komisyonu toplanarak hastalık çıkış kararı alır ve ilan eder.
a) Bir işletmede, BSE’li ve BSE’den şüpheli hayvanlar tespit edildiğinde itlaf edilir ve yakılarak gömülür.
b) BSE tanısı konan hayvanlarla geçmişte ortak yem tüketen hayvanların pedigri kayıtlarına “BSE Bulaşmış Olabilir”şeklinde bir ifade işlenir ve BSE tablosu açısından bu hayvanlar yaşamları boyunca izlenir.
Bakanlık hastalıkla ilgili gerek gördüğü her türlü mücadele esaslarını tespit ederek valiliklere bildirir.”
salginhastaliklar 